Trong buổi tọa đàm “Vai trò, trách nhiệm của người hoạt động âm nhạc tại TP HCM” do Hội Âm nhạc tổ chức ngày 13/11, nhiều vấn đề nổi cộm của làng nhạc Việt đã được đưa ra thảo luận, đặc biệt sau công văn của Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy TP HCM về việc cân nhắc mời nghệ sĩ có ca khúc phản cảm tham gia sự kiện của thành phố.
Bà Nguyễn Cẩm Lệ, chuyên viên phòng Nghệ thuật, Sở Văn hóa và Thể thao TP HCM, nhận định một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng ca từ dung tục, phản cảm hiện nay là do một bộ phận nghệ sĩ thiếu kiến thức nền tảng. Bà nhấn mạnh rằng, một nghệ sĩ được đào tạo bài bản thường trải qua quá trình rèn luyện ít nhất bốn năm với các môn chuyên ngành như mỹ học âm nhạc, lịch sử âm nhạc, ký xướng âm, hòa âm, phối khí. Bà cũng nhắc lại lời dạy của giáo sư Ca Lê Thuần về ba chiều của thẩm mỹ: chiều cao về tư tưởng, chiều rộng của vốn hiểu biết và chiều sâu về cảm xúc.
Theo bà Lệ, sự thiếu hụt đào tạo về mỹ học khiến nhiều nhạc sĩ, ca sĩ hiện nay sáng tác thiếu cá tính, na ná nhau, đồng thời sử dụng ngôn từ thô thiển, dung tục, đặc biệt trong các ca khúc rap.
Nhạc sĩ Trương Quang Lục, tác giả ca khúc nổi tiếng “Vàm Cỏ Đông”, đã khơi dậy không khí tranh luận sôi nổi khi nhắc đến trường hợp của ca sĩ Jack, người vừa bị Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội xử phạt vì những sai phạm trong biểu diễn. Nhạc sĩ gạo cội cho biết ông nhận được nhiều phản hồi bức xúc từ bạn bè ở Hà Nội về việc Jack sử dụng những cụm từ có thể hiểu theo nghĩa tục tĩu trong các bài hát. Ông ví đây như một dạng “ma túy trong nghệ thuật” và cảnh báo về những hậu quả nghiêm trọng nếu không được ngăn chặn kịp thời.
Tiến sĩ Hoàng Duẩn, Phó trưởng khoa Quản lý văn hóa, nghệ thuật (Đại học Văn hóa TP HCM), chỉ ra rằng sự buông lỏng quản lý văn hóa trên không gian mạng cũng góp phần vào sự xuất hiện của “âm nhạc lệch chuẩn”. Ông cho biết, trước đây, các chương trình ca nhạc, album đều phải trải qua nhiều khâu kiểm duyệt gắt gao trước khi được cấp phép phát hành. Tuy nhiên, hiện nay, các sản phẩm trên nền tảng số hầu như không được kiểm duyệt trước, mà chỉ có hậu kiểm, tức là chỉ khi có vi phạm thì cơ quan quản lý mới vào cuộc xử lý. Ông cũng nhấn mạnh sự thiếu hụt nhân lực cho công tác hậu kiểm, dẫn chứng trường hợp của Jack, khi ca sĩ tự ý thêm lời khác vào bài hát sau khi đã được cấp phép biểu diễn.
Để giải quyết vấn đề này, các chuyên gia đề xuất Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cần sớm hoàn thiện Luật về nghệ thuật biểu diễn với các quy định rõ ràng về ca từ, trang phục, và các hành vi vi phạm thuần phong mỹ tục. Tiến sĩ Hoàng Duẩn cũng gợi ý cơ quan quản lý không gian số nên hoàn thiện tiêu chí xếp loại nội dung âm nhạc trực tuyến theo độ tuổi, phối hợp với các nền tảng mạng xã hội để tăng cường khả năng phát hiện và giảm thiểu sự lan tỏa của các sản phẩm vi phạm.
Trước lo ngại về việc siết chặt trách nhiệm của nghệ sĩ có thể hạn chế sự sáng tạo, nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung, tác giả ca khúc “Viết tiếp câu chuyện hòa bình”, cho rằng điều này không gây ảnh hưởng tiêu cực. Anh cho rằng giới âm nhạc có quyền khai thác những góc khuất, mặt trái của xã hội, nhưng cần cân nhắc ngôn ngữ và thông điệp sao cho phù hợp, dễ được công chúng đồng cảm và chấp nhận.
Admin
Nguồn: VnExpress
