Tiêm vaccine viêm gan B trong vòng 24 giờ đầu sau sinh được xem là “cửa sổ vàng” để bảo vệ trẻ sơ sinh khỏi lây nhiễm từ mẹ và giảm nguy cơ ung thư gan sau này. Thông tin này được bác sĩ Trương Hữu Khanh nhấn mạnh tại hội thảo khoa học sản – nhi do Bệnh viện Thuận Mỹ TDM tổ chức mới đây.
Viêm gan B lây truyền từ mẹ sang con chủ yếu trong quá trình chuyển dạ và sau sinh. Nếu không có biện pháp phòng ngừa, nguy cơ lây nhiễm có thể lên đến 90%. Trẻ sơ sinh nhiễm virus viêm gan B có nguy cơ cao (90%) tiến triển thành bệnh mãn tính, dẫn đến xơ gan và ung thư gan trong tương lai. Do đó, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến cáo tất cả trẻ sơ sinh, kể cả trẻ nhẹ cân hoặc sinh non, cần được tiêm vaccine trong vòng 24 giờ đầu sau sinh. Nếu không thể tiêm trong thời gian này, cần tiêm càng sớm càng tốt trong vòng 7 ngày sau đó.
Theo các chuyên gia, ngay cả khi người mẹ có kết quả xét nghiệm HBsAg âm tính, trẻ vẫn cần được tiêm phòng. Lý do là vì nếu mẹ nhiễm virus trong giai đoạn “cửa sổ” (30-60 ngày), xét nghiệm có thể không phát hiện được. Ngoài ra, virus viêm gan B có thể đột biến, lẩn tránh hệ miễn dịch và không bị phát hiện. Cũng không loại trừ các trường hợp âm tính giả do sai sót trong xét nghiệm, ghi chép hoặc báo cáo. Hơn nữa, trẻ có thể bị phơi nhiễm virus từ các sản phụ khác, nhân viên y tế hoặc người thân.
Trong trường hợp mẹ dương tính với viêm gan B, trẻ cần được tiêm thêm Globulin miễn dịch viêm gan B (HBIG) trong vòng 12 giờ sau sinh, tại hai vị trí khác nhau trên cơ thể. Biện pháp này giúp bảo vệ tối đa cho trẻ, cắt đứt chuỗi lây truyền, và ngăn ngừa nguy cơ xơ gan và ung thư gan từ khi còn nhỏ.
Bên cạnh mũi tiêm đầu tiên sau sinh, trẻ cần được tiêm các mũi tiếp theo theo lịch trình: ở tháng tuổi thứ 1-2-12 hoặc 1-6, và tiêm nhắc lại theo chỉ định của bác sĩ tùy thuộc vào loại vaccine. Hiện nay, Chương trình Tiêm chủng mở rộng của Việt Nam cung cấp miễn phí liều vaccine viêm gan B cho trẻ sơ sinh trong vòng 24 giờ đầu sau sinh và 3 liều cơ bản trong năm đầu đời.
Viêm gan do virus là một bệnh lý nguy hiểm, có thể dẫn đến tử vong, với 5 chủng chính là A, B, C, D và E. Trong đó, viêm gan B và C là hai nguyên nhân phổ biến nhất gây ra các bệnh mãn tính, xơ gan và ung thư gan trên toàn cầu. Ước tính hiện có khoảng 354 triệu người đang sống chung với viêm gan B hoặc C, nhưng phần lớn trong số họ chưa được tiếp cận với xét nghiệm và điều trị. Tại Việt Nam, viêm gan B và C vẫn là một vấn đề y tế quan trọng, gây ra gánh nặng bệnh tật lớn.
Viêm gan B là một bệnh nhiễm virus tấn công gan, có thể gây viêm gan cấp tính và mãn tính. Virus này lây truyền chủ yếu từ mẹ sang con trong quá trình sinh đẻ, trong thời thơ ấu, cũng như qua tiếp xúc với máu hoặc các chất dịch cơ thể khi quan hệ tình dục với người nhiễm bệnh, tiêm chích không an toàn hoặc tiếp xúc với các dụng cụ sắc nhọn. Theo ước tính của WHO, vào năm 2019, có khoảng 296 triệu người đang sống chung với viêm gan B mãn tính, với 1,5 triệu ca nhiễm mới mỗi năm, và khoảng 820.000 người tử vong, chủ yếu do xơ gan và ung thư gan nguyên phát.
WHO đã đặt mục tiêu loại trừ bệnh viêm gan vào năm 2030, hướng đến giảm 90% số ca nhiễm mới và 65% số ca tử vong. Tại Việt Nam, mục tiêu trong giai đoạn 2021-2025 là đạt tỷ lệ ít nhất 70% phụ nữ mang thai được xét nghiệm HBV và tỷ lệ tối thiểu 85% trẻ sơ sinh được tiêm vaccine viêm gan B trong vòng 24 giờ đầu sau sinh. Trong giai đoạn 2026-2030, mục tiêu là nâng tỷ lệ phụ nữ được xét nghiệm lên 95% và tỷ lệ trẻ sơ sinh được tiêm vaccine đúng giờ lên 90%, đồng thời đảm bảo trên 98% trẻ hoàn thành đủ 3 liều cơ bản.
Admin
Nguồn: VnExpress
