Nhiều người lao động đang nhận trợ cấp thất nghiệp thấp hơn mức lương tối thiểu vùng, một thực tế đặt ra nhiều thách thức trong bối cảnh chi phí sinh hoạt ngày càng tăng. Câu chuyện của anh Trần Văn Quý và anh Phan Tuấn Dương là hai ví dụ điển hình.
Anh Trần Văn Quý, 44 tuổi, từng là nhân viên đo đạc của một công ty bất động sản. Do công ty gặp khó khăn, thu nhập giảm sút, anh quyết định nghỉ việc và chuyển sang tự kinh doanh. Trong thời gian chờ đợi, anh làm thủ tục nhận trợ cấp thất nghiệp. Mặc dù lương thực nhận của anh hơn 10 triệu đồng mỗi tháng, công ty chỉ đóng bảo hiểm thất nghiệp theo mức 5,4 triệu đồng, tương đương lương tối thiểu vùng I cộng thêm 7% cho lao động qua đào tạo. Với mức đóng này, anh Quý nhận được 3,24 triệu đồng trợ cấp mỗi tháng, được hưởng trong 3 tháng. Anh dự định dùng số tiền này để đóng học hè và chuẩn bị cho năm học mới của con gái đang học lớp 8.
Tương tự, anh Phan Tuấn Dương, 25 tuổi, từng là nhân viên IT với thu nhập 14 triệu đồng mỗi tháng. Sau khi nghỉ việc để tìm kiếm cơ hội mới, anh cũng đăng ký nhận trợ cấp thất nghiệp. Trước đây, công ty đóng bảo hiểm cho anh trên mức lương thực tế, nhưng sau Covid-19, mức đóng giảm xuống còn 5,4 triệu đồng. Anh Dương chia sẻ rằng anh chỉ quan tâm đến lương khi đi làm và không để ý đến các khoản đóng bảo hiểm, nên giờ tiền trợ cấp thấp khiến anh khá buồn. Anh nhận mức trợ cấp thất nghiệp 3,24 triệu đồng mỗi tháng và cho biết số tiền này vừa đủ để trả tiền trọ.
Theo thống kê chung, giai đoạn 2022-2023, tiền lương bình quân đóng vào quỹ bảo hiểm thất nghiệp đạt khoảng 5,56 triệu đồng, và mức trợ cấp thất nghiệp trung bình người lao động nhận được là khoảng 3,3 triệu đồng mỗi tháng. Tại TP HCM, số liệu từ BHXH thành phố cho thấy, từ năm 2020 đến tháng 6/2024, bình quân tổng số tiền lao động nhận được trong suốt thời gian hưởng trợ cấp thất nghiệp là gần 28,9 triệu đồng. Nếu tính trung bình thời gian hưởng là 6 tháng, mức trợ cấp trung bình theo tháng là trên 4,8 triệu đồng.
Tuy nhiên, mức trợ cấp này vẫn còn cách xa so với mức lương đủ sống. Theo khảo sát Lương đủ sống Anker, số tiền cần để một gia đình tại TP HCM sống được vào năm 2023 là 8,61 triệu đồng.
Trước tình hình này, Tổng liên đoàn lao động Việt Nam đã đề xuất tăng tỷ lệ trợ cấp thất nghiệp lên 75% bình quân tiền lương 6 tháng liền kề trước khi nghỉ việc, thay vì 60% như hiện nay. Theo khảo sát của công đoàn, chi tiêu bình quân mỗi tháng của một gia đình lao động vào giữa năm 2023 là khoảng 11,7 triệu đồng.
Ông Lê Đình Quảng, nguyên phó ban Chính sách – Pháp luật của Tổng liên đoàn lao động Việt Nam, cho rằng mức trợ cấp hiện nay quá thấp, gây khó khăn cho cuộc sống của người lao động. Ông cũng chỉ ra rằng kết dư của quỹ bảo hiểm thất nghiệp đến cuối năm ngoái là trên 67.200 tỷ đồng, đủ an toàn để tăng tỷ lệ trợ cấp.
Bà Nguyễn Văn Hạnh Thục, Giám đốc Trung tâm dịch vụ việc làm TP HCM, cho rằng mức hưởng trợ cấp phụ thuộc vào mức đóng bảo hiểm thất nghiệp. Bà cho rằng cần có giải pháp thúc đẩy việc đóng bảo hiểm thất nghiệp trên thu nhập thực tế để cải thiện số tiền thực nhận của người thất nghiệp.
Ông André Gama, Giám đốc Chương trình An sinh xã hội của ILO Việt Nam, cũng đồng tình rằng cần ưu tiên việc đóng bảo hiểm sát với thu nhập thực tế của người lao động. Ông cho rằng, việc này không chỉ giúp cải thiện mức trợ cấp thất nghiệp mà còn giúp cải thiện các chế độ an sinh khác như thai sản và hưu trí.
Trong bối cảnh thị trường lao động còn nhiều biến động, việc đảm bảo mức trợ cấp thất nghiệp đủ sống là một yếu tố quan trọng để hỗ trợ người lao động vượt qua giai đoạn khó khăn và sớm ổn định cuộc sống.
Admin
Nguồn: VnExpress
