30 năm: Dấu ấn người Việt và những thay đổi

Trong khuôn khổ sự kiện Photo Hanoi’25, triển lãm “Việt Nam – Một đất nước đang đổi thay 1990-2015” giới thiệu những khoảnh khắc đáng nhớ được ghi lại bởi nữ nhiếp ảnh gia người Mỹ Catherine Karnow, tại số 45 Tràng Tiền, Hà Nội, khai mạc từ ngày 21/5 đến 12/12.

Một trong những tác phẩm nổi bật của Catherine Karnow là bức ảnh chụp bà Trần Thị Điệp, một giáo viên, trên chuyến tàu Thống Nhất năm 1990. Bà Karnow kể lại, khi ấy, bà đi dọc theo con tàu, tìm kiếm những khoảnh khắc ấn tượng. Ánh mắt bà dừng lại trước hình ảnh một phụ nữ với gương mặt đượm buồn, ngồi cạnh cửa sổ.

Điều kỳ diệu là vào năm 2010, bà Karnow nhận được tin nhắn qua mạng xã hội từ một người tên Thảo, người tự nhận là con gái của người phụ nữ trong ảnh. Mối lương duyên này đã giúp bà Catherine và bà Điệp gặp lại nhau và trở thành bạn bè thân thiết. Đến năm 2018, khi con gái bà Điệp kết hôn, Catherine Karnow đã không ngần ngại bay từ Mỹ sang Việt Nam để chung vui.

Trong lần đầu tiên đến Việt Nam vào tháng 7/1990, Catherine Karnow đã cảm nhận được vẻ đẹp nguyên sơ, tinh khôi của đất nước, đồng thời nhận thấy những cơ hội rộng mở cho tương lai.

Cũng trong năm 1990, bà đã ghi lại hình ảnh một thầy giáo dạy nhạc đã về hưu, cô đơn trong căn nhà giản dị tại một con phố yên tĩnh ở Hà Nội. Theo lời chú thích của tác giả, người thầy ấy “không có học sinh mà chỉ ngồi một mình, chơi những bản tình ca cùng chiếc đàn guitar một dây”.

Một khoảnh khắc khác được bà ghi lại là hình ảnh người dân TP.HCM chờ phà để trở về nhà sau một ngày làm việc vất vả vào năm 1990. Đến ngày 20/11/2011, hầm Thủ Thiêm được khánh thành, đánh dấu bước phát triển mới của thành phố, kết nối trung tâm với các khu vực lân cận.

Năm 1994, Catherine Karnow đã chụp được khoảnh khắc hai người lái xích lô chở hai doanh nhân nước ngoài. Đây cũng là năm Tổng thống Mỹ Bill Clinton tuyên bố bãi bỏ lệnh cấm vận thương mại đối với Việt Nam, mở ra một chương mới trong quan hệ giữa hai nước.

Bên cạnh đó, bà còn ghi lại hình ảnh những người thuộc dòng dõi quý tộc phong kiến, hậu duệ của vua Bảo Đại, đứng trước khu nghĩa địa của dòng họ ở Huế.

Trong thời gian ở Việt Nam, Catherine Karnow có cơ hội gặp gỡ những nhân vật đặc biệt, trong đó có Đại tướng Võ Nguyên Giáp và nhà điêu khắc Diệp Minh Châu. Bà đã ghi lại khoảnh khắc người dân chào đón Đại tướng Võ Nguyên Giáp trở lại thăm căn cứ địa Điện Biên Phủ vào năm 1994.

Catherine Karnow còn là con gái của nhà sử học, nhà báo người Mỹ Stanley Karnow, tác giả của cuốn “Vietnam: A History”, một tác phẩm nổi tiếng về chiến tranh Việt Nam. Nhờ mối quan hệ đặc biệt này, bà là người nước ngoài duy nhất được phép ghi lại sự kiện Đại tướng Võ Nguyên Giáp thăm Điện Biên 31 năm trước.

Nhà văn Bảo Ninh, tác giả của tiểu thuyết “Nỗi buồn chiến tranh”, cũng xuất hiện trong ống kính của Catherine Karnow vào 35 năm trước.

Hình ảnh một cô dâu trong ngày cưới ở Đà Lạt năm 2000 cũng được bà ghi lại. Catherine Karnow chia sẻ rằng, dù xã hội có nhiều thay đổi, nhiều phụ nữ vẫn phải đối mặt với tư tưởng truyền thống về việc phục vụ chồng và gia đình chồng.

Trong suốt hơn 30 năm qua, Catherine Karnow đã nhiều lần trở lại Việt Nam, ghi lại những thay đổi và sự phát triển của đất nước. Bà nhận xét rằng, dù mọi thứ biến đổi nhanh chóng, vẫn còn những khung cảnh quen thuộc được lưu giữ, ngay cả ở các thành phố lớn.

Một trong những bức ảnh của bà là hình ảnh một tiệm cắt tóc vỉa hè ở Hà Nội vào năm 2014. Người thợ cắt tóc Bùi Phạm Quát không chỉ là một người thợ mà còn là một nghệ sĩ điêu khắc, người đã tạo nên bức tường độc đáo phía sau.

Catherine Karnow, 65 tuổi, sinh ra ở Hong Kong, từng là phóng viên ảnh của tạp chí National Geographic. Năm 2015, bà tổ chức triển lãm ảnh kỷ niệm 25 năm gắn bó với Việt Nam, nhân dịp kỷ niệm 20 năm quan hệ ngoại giao Việt – Mỹ và 40 năm kết thúc chiến tranh. Tháng 10 cùng năm, bà tổ chức khóa học nhiếp ảnh kéo dài 13 ngày tại Hà Nội, Huế, Đà Nẵng và Hội An.

Ngoài triển lãm “Việt Nam – Một đất nước đang đổi thay 1990-2015” tại Photo Hanoi’25, Catherine Karnow còn có hai buổi thuyết trình vào ngày 22 và 23/11, cùng một buổi workshop nhiếp ảnh vào ngày 29/11.

Admin


Nguồn: VnExpress

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *